Апрель моцI 1725 соналъул апрелалда шамхал ГIадил-Гирей Россиялде данде вахъана ва гIахъущгун цадахъ «Аграханский» абулеб хъалаялде тIаде кIанцIана.1803 соналъул апрелалда аваразул ханлъи Россиялъул кверщаликье ккана.1843 соналъул апрелалда Шамил-имамас, киналго наибзабиги, дибирзабиги, къадизабиги ракIарун, гьезул букIине кколеб мутIигIлъи гьечIилан бадибчIвайги гьабун, лъазабуна жинца имамлъиялдаса инкар гьабулеб бугилан.1846 соналъул апрелалда Шамил-имамас кIудияб чабхъен гьабуна Кабардаялде. Гьес...
ТIахьазул байрамалда
Дуца гьудуллъун ккве квер гIатIидаб тIехь… «ХIикматаб улкаялде» сапар бухьана лъималаз Байрамалъул тарихалдаса 1943 сон. Рагъул кIкIуйдулъ босараб гIагараб ВатIан. ЧIахIиязе кумекалъе гьезул хьолбохъ эхетарал лъимал. Москваялъул лъималазги гьабулаан кумек лъукъаразда хадуб хъулухъ гьабизеги, цIаял свинаризеги, щулалъаби разеги. Лъималазул шагIир Л. А. Кассилида ракIалде ккана гьел лъималазе тIахьазул байрам тIобитIизе. Лъималгун дандчIвазе рачIун рукIана Самуил...
Ракьалда лъалкIал
ХIалтIулъ батана талихI Жакъа республикаялъе чара гьечIого хIажат руго Дибировал гIадинал нухмалъулелги тохтурзабиги КигIан лъикIав тохтур вугониги, бокьарав тохтурасухъа гуро бажарулеб больницаялъе нухмалъи гьабун. Гьединасул букIине ккола камилаб гIакълуги, кьварараб гIамал-хасиятги, цогидаздаса тIокIаб кIваркьейги, сабурги, жавабчилъиги. БетIерав тохтур вукIине ккола жиндирго ишалъе ракI-ракIалъ ритIухъав, тохтурасул хIалтIул бугеб кIвар бичIчIулев, захIмалъабаздаса хIинкъуларев чи. Дир пикруялда,...
ГIолохъанал хъвадарухъабазул кIиабилеб форум
Дагъистаналъул адабияталда цIиял цIарал 27-28 марталда республикаялъул шагьараздаса ва районаздаса шагIирзаби данделъун рукIана Поэзиялъул театралда ШигIрабазул байрам байбихьана А. Пушкиние ва Р. ХIамзатовасе театралъул азбаралда рарал памятниказда цере тIугьдул лъеялдалъун. Дандеруссин рагьана ва нухда бачана Дагъистаналъул Хъвадарухъабазул союзалъул правлениялъул председатель МухIамад АхIмадовас. «Жакъа нилъ киналго данделъун руго Дагъистаналъул адабияталъул букIинеселъул хIакъалъулъ бицине. Дун цIакъ...
Миллаталъул аслу
Дагьал церегIан къояз Халкъияб Собраниялъ тIобитIана рахьдал мацIазул суал борхараб данделъи Республикаялъул Халкъияб Собраниялъул председатель Хизри ШихсагIидовас Миллиял гьоркьорлъабазул рахъалъ комитеталда тIадкъана Дагъистаналъул мацIазул хIакъалъулъ законалъул проект хIадур гьабизе ва гьеб парламенталъул сессиялда гьоркьоб лъезе. Гьелъул бицун тIобитIараб данделъиялда гIахьаллъана республикаялъул парламенталъул депутатал, батIи-батIиял министерствабазул ва ведомствабазул вакилзаби, газетазул редакторзаби ва журналистал.Халкъияб Собраниялъул председателасул...
Халкъалда гъорлъе кколев ватичIо
ГIадамазе кумекалъе гурищ МФЦял рагьун ругел? ГIемер бицуна МФЦялъул хIалтIухъабаз гьабулеб хIалтIул хIакъалъулъ. Хасго районазда ругел хIалтIухъабазе кьола лъикIаб къимат. Гьеб лъикIги буго, щайгурелъул, нилъехъа нилъерго рокъор ругезулцин букIине кколедухъ тIалаб гьабун бажарулареб мехалда, тIубараб халкъалъул ургъел гьабизе ккей, гьеб бигьаяб иш гурелъулха. «Epistulam non erubescit» (эпистулам нон эрубесцит) абун буго латиназул цо аби,...
МустахIикъаб къиматги кьуна
Редакциялде гьоболлъухъ рачIун рукIана «Рахьдал мацIалъул бищун лъикIав учитель» абураб къецалъул гIахьалчагIи Чачаналъул бетIер Рамзан Къадировасул гьариялда рекъон, Россиялъул цогидал регионаздаса республикаялде вачIун вуго хIалтIизе 500-ялдасаги цIикIкIун гIурус мацIалъул учитель. «Республикаялъул школазда гIурус мацI малъиялъул иш тIадегIанаб даражаялде бахинабиялъул масъала тIубана. Амма ниж хIадур руго гьеб рахъалъ кумек гьабизе бокьарал учительзаби жеги къабул гьаризе»,...
БоцIихъанлъи-ахихъанлъи
Дир захIмат – дир магIишат Инсуца малъараб гьабулев вукIиналдаса лъикIаб жо батуларо Гьал къоязда ниж щвана Басрияб Миякьо росдада аскIоб бугеб Буйнакск районалъул Басрияб ЧIикIаб росдал гьитIинабго хъутаналде. Гьениб ШагIбан (эмен), Зугьра (эбел) ва вацал ХIажимурадги ГIабдулкъагьирги Къурбановазул хъизамалъул «Каир» фермеразулаб магIишаталъул буго мокьрол ахалъул 1,5 гектар, ва гьез хьихьулеб буго 90 бетIер чIегIербоцIул...
МагIарулай
Хьиндал ахикь гIураб пихъ гьарзаяб гъветI МагIарул кочIол роценги, берцинлъиги, пасихIлъиги цIунарай кочIохъан Чвахе, магIарул кечI МагIарул кечI-бакъан. Гьелъулъ бугебщинаб берцинлъи. ГIажаибаб гугьаралъ гьелда базабун бугебщинаб нур. ХIайранаб бакъаналда ахIулеб хIасратаб магIарул кочIолъ рессун руго рацIцIадал, цIорорал иццазул чилиги, согIал мугIрузул тIабигIатги, мугIрулгIан тIадегIанал, кьварараб гIамал-хасияталъул рокьулел магIарулазул сипаталги. Гьелъухъ гьоболлъи бала гIолохъанлъиялъул талихIал...
Нужеца хъвалеб буго
Рихьизе рокьула лъикIал гIадамал Редакциялде рачIарал кагътазул обзор «ХIакъикъаталъул» гьурмазда рахъарал кагътазул хIасил гьабун хъварал макъалабазда аслияб куцалда бицунаан цIалдолез кагътал хъваялъе гIилла бугин бакIазда ругел хIакимзабазухъа кумек щолеб гьечIолъи. Хъвалеб букIана мискинчиясул гIарзазухъ гIенеккулев, гьесул масъалаби тIуразарулев хIаким, къад чирахъ бакун валагьаниги, ватулев гьечIилан. РакIунтун бицунеб букIана разиго гIадатияв чиясул квер босулев, недегьго...