Экологазул гьаракь лъиданиги рагIулеб гьечIо
Каспий ралъдалъе щибаб соналъ чвахулеб чорокаб лъел къадар хIаталдаса ун гIемерлъун бугин ахIи бахъинабуна гьал къоязда РФялъул «Росприроднадзоралъул» нухмалъулей Светлана Родионовалъ. Санайил 850 миллион кубометр чорокаб лъел чвахулеб буго ралъдалъе. Гьелда гьоркьоса 80 миллион кубометр лъел ккола бацIцIад гьабичIеб. ХутIараб — рагIа-ракьанде щун бацIцIалъичIеб.
Ралъад соналдаса соналде чороклъулеб букIиналъул баян гьабун, Светлана Родионовалъ кагътал хъван руго СКФОялда вугев президентасул вакил Юрий Чайкахъеги, РФялъул ралел бакIазулгун ЖКХялъул министр Владимир Якушевасухъеги ва ДРялъул нухмалъулев Владимир Васильевасухъеги.
«Каспий ралъдал лъим чороклъулеб букIин, ДРялъул экологиял гIунгутIабазда гьоркьоб аслияб бакI кколеб балагьлъун буго. Бищун гIемер гьеб чорок гьабулеб буго ЖКХялъул объектаз, щайгурелъул, ралъдал рагIалда ран ругел гIемертIалаял минабазул гIемерисезда хIажатханалъул хъублъи чвахулел рогIралги, чорокаб лъим жанисан унел рахъалги гьезецин гьечIо, ругелги руго заман баялъ басралъарал, церего хисизе мех щварал», — ин хъван буго «Росприроднадзоралъул» нухмалъулелъ хъвараб кагътида.
ТIаса бахъизе я тIаде жубазе калам гьечIеб хIакъикъат бугин С. Родионовалъ борхараб суалин бицана «ХIакъикъаталъе» МахIачхъалаялдаса эколог МухIамад Шихшабековас.
— Каспий ралъдал чорокаб лъим унтараб, ссудулеб ругъунлъун лъугьаралдаса чанго сон буго. Щибаб соналъ борхула гьеб суал, амма кагътидаса гIумруялде бахъунеб гьечIо. Чан нухалъ нижеца ахIи бахъинабураб Каспий ралъдалъе чвахулеб хъублъи къотIизабейин, ралъад чороклъиялда цадахъ тIиритIулел унтабиги гIемерлъулел ругин абун. Щибго хIасил кколеб гьечIо. Жакъа хIукуматалда цебе хIалтIулеб буго экологиялъул жаваб кьолеб идараги, гьелъул нухмалъулевги, хIалтIухъабиги. Амма лъиенигийищха ургъел кколареб нилъеда сверухъ бугеб тIабигIат чороклъулеб букIиналъул?! Ургъел бугеб батани, щайха нухал ратуларел, шартIал гIуцIуларел экология хвасар гьабизе? Гьаваги, лъимги, ракьги чара гьечIого хIажатаб, тIабигIияб нигIмат ккола инсанасул гIумру чIаго букIине, — ян бицана эколог М. Шихшабековас.
Гьал къоязда информалатаз къватIибе кьуна, республикаялъул «Роспотребнадзоралъул» хъулухъалъ изну кьуни, Каспийскиялъул пляжалда гIадамал чвердезеян. Цебеккун гьебго идараялъ гьукъа-къаял лъазарун рукIана гIадамазе гьениб чвердезе. ГIилла – добго, ай ралъад чорокго букIин. Гьанже гьукъа-къаял нахъе нахъе рахъулаго, «Роспотребнадзоралъ» мухIкан гьабичIо ралъдалъ ругел заралиял жалазул къадар, гIадамал чвердезе бегьулеб хIалалдаса цIикIкIунищ ругел яги дагьищ ругелила.
Каспий ралъдалъ чвердезе бегьуларин абураб ахIи бахъинабула щибаб санайил «Роспотребнадзоралъ», амма гIадамал чвердечIого цониги соналъги чIоларо. Дагьаб цебегIанги, полициялъул хIалтIухъабаз нахъе гъолел чвердезе бокьаразул къукъа бихьидал, ракIалде ккун букIана, исана жидерго мурадал рагIалде рахъинаричIого тезе ракIалда бихьуларин «Роспотребнадзоралдаян». Амма, щаяли, какичури хехго биххана гьезул.
Гьаб анкьалда Каспий ралъдалъ чвердезе унезде хитIаб гьабуна республикаялъул муфтияталъул председатель Шамил ГIалихановасги. Гьес бицана халкъалъул гIарзал цIикIкIунел ругин чвердезе рачIунезул тIадагьаб ретIа-къаялда хурхун. Нилъехъе рачIунел гьалбадерида цере нилъго намуслъизаричIого гьари бугин, ралъдахъе чвердезе унаго, цIакъго тIаса борчIараб хIалалда рукIунгейин кIалъана Ш. ГIалиханов.
