Коронавирусалде данде къеркьеялъул штабалъул баяназда рекъон, 13 декабралде щвезегIан Дагъистаналда коронавирусалъ унтун вуго 63384 чи. Гьезда гьоркьоса сахлъана 58484 чи, хвана 3057 чи. 12 декабралда республикаялда 158 чи тIадеги унтун ватана коронавирусалъ. Гьебго къоялъ больницаялдаса сахлъун рокъоре риччана 116 чи, хвана ункъоял. Пандемия байбихьаралдаса нахъе дунялалдаго коронавирусалъ унтун вуго 281 148 980 чи, гьезда гьоркьоса сахлъана 250 762 432-яв, хвана 5 619 182 чи. ДРялъул Сахлъи цIуниялъул министерствоялъул ва республикаялда бугеб Роспотребнадзоралъул управлениялъул баяназда рекъон, коронавирусалъул эпидемиялъулаб ахIвал-хIал гIемер хисун гьечIо. Исана риидалалде дандеккун, цIиял унтаразул къадар дагьлъун бугониги, сахлъун рокъоре риччалезул къадар цIикIкIунеб гьечIо. Масала, исана июль моцIалда къойилго, гьоркьо хъеб хIисабалда, 197 чи коронавирусалъ унтулев вукIана, декабрь моцIалдайин абуни – 158 чи. Коронавирус тIибитIиялде данде къеркьеялъул рахъалъ Дагъистаналда гIуцIараб штабалъул данделъиялда гьабураб баяналда рекъон, араб анкьалда жаниб коронавирусалъ унтаразул къадар цIикIкIана республикаялъул 16 шагьаралдагун районалда. Гьезда гьоркьор руго Болъихъ, Хьаргаби, Гъуниб, Казбек, Гъизилюрт, Унсоколо районалги. Коронавирусалъ унтаразул къадар цIикIкIарал районазда гIураб къадаралда дараби ругищ, гьеб унти тIатинабиялъул ва сах гьабиялъул рахъалъ кинаб ахIвал-хIал бугебали цIех-рех гьабуна нижеца.
ГIайшат МухIамадова, Унсоколо ЦРБялъул бетIерай тохтур: «ГIураб къадаралда дараби руго больницаялда. Унтаразул къадарги цIакъго цIикIкIараб гьечIо. Сентябрь моцIалъул ахиралдаса байбихьун дагьлъун букIана коронавирусалъ унтаразул къадар. Ахираб анкьалда жаниб дагьабго цIикIкIана унтаразул къадар. Гриппалъ унтун, пневмония лъугьун больницаялде рачIаразул хал гьабидалги тIатана коронавирусалъ унтарал цо-цоял. Кинавниги 40 чи вуго коронавирус унти букIин тIатарав. Гьезда гьоркьор руго больницаялда регарал гурелги, унтичIого чорхолъ ковидалъул вирус батаралги».
МухIамад Шапиев, Гъуниб ЦРБялъул бетIерав тохтур: «Гьел руго моцIалъ цебе нижеца кьун рукIарал баяназдаса росарал. ХIакъикъаталдайин абуни нижер больницаялъул инфекциялъулаб отделениялда 10 чи вуго коронавирусалъ унтаразул хутIун. Лъабго отделение букIараб бакIалда кIигояб къана. ХутIараб цо отделениялдаги
10 чи гурони хутIун гьечIо. Гьелги захIматго унтун гьечIо. КигIанги лъикIаб ахIвал-хIал буго районалда гьеб рахъалъ. Коронавирус унти букIин лъазабулел тесталги руго, хIажатал дарабиги ЦРБялда гIураб къадаралда руго».
ГIагарлъиялдаса бахуна
Роспотребнадзоралъул ДРялда бугеб управлениялъул баяназда рекъон, ноябрь моцIалде дандеккун коронавирусалъ унтаразул къадар дагьлъун буго Шамил районалда. Араб анкьида жаниб коронавирус унтиялъул цIияб цониги хIужа гьечIо ГIахьвахъ, ЛъаратIа, ЦIунтIа ва ЧIарада районазда.
Араб анкьалда коронавирусалъ унтаразда гьоркьор бищунго цIикIкIун руго 30-59 сонил ригьалда ругел гIадамал (42,9 процент), 60-65 соназул ригьалда ругел (33,7 процент), 65-ялдаса цIикIкIун сонал рарал (22 процент).
Аслияб къагIидаялда коронавирус унти бугезда гьоркьор руго хIалтIи-хъулухъалда гьечIел гIа
дамал – 48,7 процент, пенсионерал – 19,8 процент, хIалтIуда ругел – 18,6 процент. Араб анкьалъ гьарурал цIехрехазул баяназда рекъон, гIемерисеб мехалда коронавирус цоцазде бахунеб буго гIагарлъиялда гьоркьоб — 72,7 процент, хIалтIуда — 6,8 процент, гIемерал гIадамал данде ракIарулел жамгIиял бакIазда – 20,4 процент, базаразда, тукабазда, рестораназда – 11,4 процент, кверкьовуда, магIирокъоб – 5,7 процент, бертабалъ – 3,4 процент.
Коронавирусалъ унтаразда гьоркьоб гьабураб цIех-рехалда рекъон, гьезул гIемерисез (79,8 процент) маскаби ххолел рукIинчIо ва гIемерал гIадамал данделъарал тадбиразда гIахьаллъулел рукIана.
Коронавирусалъул инфекция тIибитIиялъул гIиллалъун рикIкIунеб буго эпидемиялде данде гьаризе кколел масъалаби тIуразаричIолъи, вакцина гьабулезул къадар дагьаб букIин. ГIемерисез кIвар кьолеб гьечIо маскаби ххун короновирусалдаса цIуна-къаялде.
ЦIияб штаммалде данде
РФялъул пачалихъияв санитарияв бетIерав тохтурасул тIадкъаялда рекъон, 2021 соналъул 15 ноябралдаса байбихьун улкаялдаго Covid-2019 унти тIатинабиялъе тесталги цIикIкIинаруна. Кинабниги 31528 экспресс-тест гьабун буго республикаялда.
Чанго улкаялда коронавирусалъул «омикрон» абураб цIияб штамм тIибитIиялда бан РФялде гьеб бачIинаредухъ «МахIачхъала» халкъазда гьоркьосеб аэропорталда санитариябгун карантиналъулаб хъаравуллъи гIуцIун буго. Гьеб унтул штамм тIибитIарал улкабаздаса тIад руссун рачIунел гIадамазулгун профилактикияб, эпидемиялде дандечIеялъулаб хIалтIи гьабулеб буго. «Омикрон» штамм тIибитIарал улкабаздаса тIад руссарал дагъистаниязулъ гьеб вирус бугищали тестал гьарулел руго. Гьеб унти букIин тIатарал 14 къоялъ батIаго чIезе бакIги хIадур гьабулеб буго ДРялъул хIукуматалъ.
ДРялъул бетIер Сергей Меликовас 17 ноябралда гьабураб бихьизабиялда рекъон, республикаялъул цо-цо бакIазде (ресторанал, кIудиял тукаби ва гь.ц.), коронавирусалде данде вакцина гьабиялъул нугI — QR-код гьечIев чи гьукъулевги вуго.
Ахираб заманалда республикаялда цIикIкIун буго грипп ва ОРВИ унтаби ругезул къадарги. Амма эпидемия лъазабизегIанасеб къадаралде бахунги гьечIо. Коронавирусалъ унтаразда гьоркьор чIахIияб гIелалъул гIадамал цIикIкIун ратани, грипп ва ОРВИялъ унтулел руго 7-14 сон барал лъимал.
Роспотребнадзоралъул ДРялда бугеб управлениялъ гьоркьоса къотIичIого хал гьабулеб буго лъималазул ахазда, школазда, вузазда ва колледжазда. Гриппалъ ва ОРВИялъ унтарал гIемерлъарал лъай кьеялъул идараби къалелги руго. Араб анкьил ахиралде щвезегIан лъай кьеялъул 79 идара, карантинги лъун, къана республикаялда. Жакъа къоялдайин абуни жеги 41 идара карантиналда буго.
П. СУЛТIАНМУХ1АМАДОВА
